Guédelon to niesamowity projekt. Zrodził się 20 lat temu w głowach francuskich badaczy i entuzjastów historii. W trakcie renowacji jednego z zamków natrafili na ukryte za ceglanymi ścianami kamienne mury. Okazało się, że remontowana posiadłość miała tak naprawdę o wiele starsze korzenie, niż przypuszczali. Odtworzyli plany starego, XIII-wiecznego zamku i przedłożyli je właścicielowi, oraz szerszej grupie entuzjastów. Decyzja była jednogłośna i niemal natychmiastowa: nie będziemy prowadzić renowacji obecnego obiektu - wzniesiemy nowy na podstawie planów średniowiecznej budowli.

Od słów do czynów było bardzo niedaleko. Natychmiast stworzono plan działania. Pozostało tylko znaleźć większą liczbę osób, które chciały by się w to zaangażować i potencjalnych sponsorów, którzy ponieśliby początkowe koszty przedsięwzięcia.


Okazało się, że szalony plan z miejsca zaskarbił sobie serca wielu ludzi i wszystkie plany szły jak po sznurku. Znalazło się wielu zainteresowanych historyków i zapalonych entuzjastów, którzy chcieli brać udział w projekcie. Znalazły się pieniądze. Pozostało tylko znaleźć odpowiednie miejsce.

Trzeba tutaj zaznaczyć, że przyszli konstruktorzy założyli w swoim planie, że wszystkie prace wykonają zgodnie z dostępnymi w XIII wieku technikami i dostępną wtedy technologią. Tak więc miejsce musiało nosić w sobie wiele strategicznych dla budowli cech, jak choćby ukształtowanie terenu, czy dostęp do budulca (drewno, kamienie), oraz wody. Poszukiwania nie trwały długo. Niedaleko miejscowości Saint-Fargeau znalazło się doskonałe miejsce.


W tym miejscu zaczyna się właściwa budowa zamku Guédelon. Historycy i znawcy kultury przygotowali zaplecze wiedzy na temat wszystkiego co był właściwe dla XIII-wiecznych budowniczych. Odwzorowanie jest na tyle dokładne, że nawet ubiór pracowników w pełni odpowiada temu sprzed siedmiuset lat.

Podobnie narzędzia i techniki obróbki. Specjaliści od średniowiecznych zamków pomogli w przygotowaniu planów budowy. Do pomocy zaproszono także wykwalifikowanych kamieniarzy, czy cieśli, zrzeszonych w cechach rzemieślniczych i o odpowiednich kwalifikacjach.

Nasze izby rzemieślnicze

Chciałbym drogą lekkiej dygresji zaznaczyć, że izby rzemieślnicze istnieją do dziś i choć czasy swojej świetności mają pewnie za sobą, to wciąż wydają uprawnienia. Poniżej przedstawiam kapitalne dyplomy i świadectwa, które wystawia Dolnośląska Izba Rzemieślnicza we Wrocławiu:


Każdy z nas może taki dyplom wywalczyć. Lista rzemiosł opiewa na 54 zawody. Wędliniarz, cieśla, zegarmistrz, czy złotnik, to tylko niektóre z nich (pełna lista tutaj). Wracając jednak do meritum...

Początek budowy

Właściwa budowa zaczęła się już niespełna dwa lata po odkryciu starego zamku. Zaczęto od robót ziemnych, przypominam, bez użycia żadnych koparek i ciężkiego sprzętu. Kamieniarze pozyskiwali drewno z pobliskich stanowisk, drwale ścinali drzewa, leśnicy sadzili kolejne, cieśle przygotowywali drewno do dalszej pracy. Ciężko nie pomyśleć w tym miejscu o grach, takich jak The Settlers, czy Age of Empires, nieprawdaż? Wszystko to i wiele więcej, a w dodatku w zupełnie realnym świecie.


Z kolejnymi miesiącami zaczęto powolutku wznosić mury. Priorytetem było wystawienie budynku mieszkalnego, w którym pracownicy będą mogli w miarę wygodnie cieszyć się XIII-wiecznymi uciechami życia. Czyli jedzeniem i odpoczywaniem przed kolejnym dniem ciężkiej pracy.


W tym miejscu przyszedł czas na zintensyfikowanie prac przy budowie murów obronnych. Po kilku latach od rozpoczęcia projektu, budowla stała już w tak reprezentatywnej formie, że w życie wprowadzono kolejną część sprytnego planu: zaczęto przyjmować w niej turystów. To w końcu niepowtarzalna okazja, by zobaczyć jak naprawdę wyglądała praca przy budowie zamku w średniowieczu. Wszystko odwzorowane jest w najdrobniejszych szczegółach i wygląda naprawdę bajkowo, nic więc dziwnego, że dziś Zamek Guédelon przyciąga 300 000 turystów rocznie.


Odkąd na placu budowy pojawili się turyści, całość zaczęła być samowystarczalna pod względem finansowym. Wpływy są na takim poziomie, że spokojnie wystarcza na opłacenie 50-70 osobowej załogi. Liczba pracowników waha się w zależności od pory roku.

Dziś możemy podziwiać efekt niemal 20 lat pracy przy konstrukcji, a całość ma zostać ukończona najdalej do 2029 roku. Jeśli więc chcielibyście zobaczyć jak naprawdę buduje się zamki, to macie jeszcze szansę, ale zalecam pośpiech.
Poniżej galeria zdjęć z konstrukcji Zamku Guédelon.

2005

2006

2007

2009

2012

2016

Obecne prace przy budowie

Na koniec jeszcze zabawna animacja przedstawiająca przebieg projektu (napisy po angielsku):



Zdecydujcie sami, czy to szalony pomysł realizowany przez grupę pomyleńców, czy niesamowita przygoda, w której chciałoby się wziąć udział?

Miejsce w Google Maps

Źródła: 1, 2, 3