8 niezwykle istotnych rzeczy, które trzeba wiedzieć o bananach

Krzywizna banana - koszmar pakowacza - nie wzięła się z przypadku. Odpowiada za nią tzw. grawitropizm ujemny. Oznacza to, że roślina zwraca się w kierunku przeciwnym do tego, który wynikałby z grawitacji i zaczyna rosnąć ku górze. A cała rzecz wzięła się z miejsca, z którego wywodzą się banany.

Pierwotnie roślina ta rosła w środkowej warstwie lasu deszczowego, gdzie promieni słonecznych było jak na lekarstwo. Owoce zaczęły więc „wyglądać słońca”, wyginając się ku górze (co ważne, nie destabilizując przy tym całej rośliny), do ciepła i do światła. Stąd właśnie wzięła się słynna krzywizna bananów, przecząca - jak można by pomyśleć - prawom natury.

#2. Ile wynosi współczynnik tarcia banana?

Z każdej kreskówki doskonale wiadomo, że trudno o bardziej złośliwy przedmiot niż skórka od banana... o czym przekonał się każdy, kto kiedykolwiek miał wątpliwą przyjemność się na takowej przejechać. A jak ten aspekt wygląda z naukowego punktu widzenia?

Badania nad śliskością skórki od banana przyniosły ich autorom (prawdopodobnie zasłużonego) IgNobla, niemniej jednak tylko dzięki nim wiemy dzisiaj, że współczynnik tarcia banana na twardej podłodze wynosi 0,083. Warto zaznaczyć, że w przypadku lodu wartość ta jest tylko minimalnie mniejsza i wynosi 0,050.

#3. Jaki jest najgłupszy przepis związany z bananami?

Przeciwnicy handlu bronią powtarzają przy każdej okazji, że znacznie więcej obostrzeń obowiązuje w obrocie bananami niż bronią palną. I to prawda - jest mnóstwo regulacji i przepisów, które spełniać muszą owoce przeznaczone do sprzedaży. Jeśli chodzi jednak o te najdziwniejsze przepisy, to pierwszeństwo należy się prawdopodobnie Chińczykom.

Ci zakazali bowiem... jedzenia bananów. Nie chodzi jednak o zwykłe jedzenie, a o „uwodzicielskie jedzenie bananów podczas transmisji w internecie”. Innymi słowy... a zresztą czy „inne słowy” są w ogóle potrzebne? Każdy i tak wie, o co chodzi. Chiński rząd najwyraźniej też połapał się, że młode dziewczyny wcinające banany przed kamerką to żadna tam kampania na rzecz zdrowego odżywiania.

#4. Gdzie w żadnym wypadku nie powinny rosnąć banany?

Oczywiście pierwsza odpowiedź, która każdemu przychodzi do głowy natychmiast po usłyszeniu tego pytania brzmi: Gardyrkjuskoli Rikisins tuż obok Hverageroi. Znaczy... Islandia. A dokładniej niecałe 300 kilometrów od koła podbiegunowego. Bez najmniejszych wątpliwości można by stwierdzić, że tam akurat ciepłolubne banany rosnąć nie powinny. Tyle że rosną.

Mało tego - wyżej-przepisana jest największą plantacją bananów w północnej Europie (nie żeby konkurencja w tym względzie była szczególnie duża). To, że w ogóle cokolwiek tam rośnie, zawdzięcza wulkanicznemu otoczeniu i licznym gorącym źródłom. To one sprawiają, że w szklarniach udaje się uzyskać odpowiednio wysoką temperaturę i wilgotność, by faktycznie uprawiać w nich bananowce.

#5. Czy banany dowodzą kreacjonizmu?

Ray Comfort, stosunkowo znany ewangelista, dowodził niegdyś, że „doskonałość banana” to ostateczny dowód przesądzający o tym, że w stworzeniu świata palce maczał Bóg. Owocu tak dobrze dopasowanego do ludzkich upodobań, twierdził, nie mogła stworzyć natura - musiała więc zapracować boska cząstka. Cóż, był i nie był w błędzie jednocześnie.

Bananów, jakie znamy, nie wymyśliła natura. Te występujące naturalnie są małe, pełne pestek i nijak nie da się ich jeść. Popularną w sklepach formę owocu ukształtował nie Bóg, tylko człowiek - z pomocą wielu lat uprawy starannie selekcjonowanych roślin udało się wypracować ich współczesny, znacznie bardziej przyjazny człowiekowi kształt.

#6. Kiedy jest sezon na banany?

Najkrótsza odpowiedź brzmi - zawsze. W przeciwieństwie do większości roślin, bananowców nie obowiązuje owocowanie w określonych porach roku i wydają równie smaczne owoce w styczniu, kwietniu, sierpniu czy listopadzie. Nie znaczy to jednak, że uprawa jest tak całkowicie bana(na)lna.

Banany wymagają specyficznych warunków, które (poza - jak się okazuje - fragmentem Islandii) spełnia niewiele miejsc na świecie. Większość bananów uprawia się w zasięgu 30° szerokości geograficznej na północ i na południe od równika, w wysokiej temperaturze i wilgotności, na żyznych glebach. W praktyce oznacza to głównie Amerykę Środkową.

#7. Czy można naćpać się bananami?

Głupie wydaje się już samo pytanie, czego więc spodziewać się po odpowiedzi? Spróbujmy jednak wziąć rzecz zupełnie na poważnie. A więc... nie, nie istnieje bananowy haj niezależnie od tego, jak wiele bananów by się zjadło, spaliło czy wciągnęło. Po prawdzie jednak nie zawsze tak było - na przykład w 1967 roku.

W latach 60. wymyślono „bananadynę”, czyli rzekomą substancję chemiczną, która pozwalałaby wznieść się na wyższe stany świadomości. Rozpowszechniono tezę, że najlepsze efekty daje palenie skórek od banana, czym całe rzesze hippisów natychmiast ochoczo się zajęły. Dopiero po pewnym czasie na jaw wyszła prawda - o tym, że cała historia została zmyślona po to, by nagłośnić potrzebę zakazu sprzedaży narkotyków.

#8. Co jeszcze można zrobić z bananem?

Cóż, chiński rząd zakazał już pewnych popularnych czynności, zwróćmy się więc ku tym nieco mniej powszechnym. Przy pomocy bananów można mierzyć siłę promieniowania. Wymyślono w tym celu nawet specjalną jednostkę - BED, tzw. ekwiwalent bananowy - a całość ma wymiar głównie edukacyjny.

Banany zawierają naturalnie występujące radioaktywne izotopy - zjedzenie banana oznacza więc wystawienie się na ich działanie (oczywiście w minimalnym stopniu). Jednostka BED określa, na jak duże napromieniowanie jest się narażonym po zjedzeniu jednego banana. Dla skali: maksymalna dopuszczalna rocznie wielkość „wycieku” z elektrowni atomowej to 2500 bananowych ekwiwalentów. Dla własnego zdrowia - nie jedzcie więcej.

Źródła: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8